U heeft een verkeersongeval gehad met uw elektrische fiets of e-bike en er is letselschade ontstaan. Wie is aansprakelijk en draait voor de schade op? Zijn de aansprakelijkheid elektrische fiets regels gelijk aan de aansprakelijkheid gewone fiets regels?
Bij een ongeval in het verkeer met een gewone fiets zijn er speciale aansprakelijkheidsregels voor zwakke verkeersdeelnemers van toepassing. Speciale regels om fietsers in het verkeer te beschermen. Maar is dat ook het geval bij een e-bike, elobike, pedelec of andere elektrische fiets?
Een elektrische fiets met hulpmotor is populair. Er kan met zo’n e-bike niet alleen makkelijker, maar ook sneller gefietst worden. Het is vooral de snelheid van de elektrische fiets die meer gevaar in het verkeer oplevert. De hogere snelheid van e-bikes leidt tot meer ongelukken in het verkeer. De fiets met hulpmotor zorgt voor dubbel zoveel ongelukken als bij het gebruik van een normale fiets.
Niet alleen het aantal ongelukken neemt toe door de populariteit van de e-bike, ook de ernst van het ongelukken neemt toe. Uit onderzoek blijkt dat een ongeluk op een elektrische fiets zorgt voor een dubbele hoeveelheid meervoudige letsels, e-bike fietsers liggen langer in het ziekenhuis na een ongeval en hebben meer kans op schedelletsel in vergelijking met een fietser die zonder hulpmotor fietst.
Maar hoe zit het met de aansprakelijkheid als een elektrische fiets of e-bike bij een verkeersongeluk betrokken raakt? Hoe zit het met de aansprakelijkheid bij schade met de verschillende soorten van elektrische fietsen?
Aansprakelijkheid elektrische fiets of e-bike
Wat wordt nu eigenlijk verstaan onder elektrische fiets of e-bike? Er zijn verschillende soorten van elektrische fietsen. E-bikes met trapondersteuning of e-bikes waarbij u helemaal niet meer hoeft te trappen, e-bikes die hard kunnen en e-bikes die heel hard kunnen.
Er zijn verschillende soorten van elektrische fietsen. Fietsen waar de aansprakelijkheid ook anders voor geregeld is. Er is een diversiteit van fietsen met een hulpmotor:
- e-bike,
- pedelec,
- snorfiets,
- elobike,
- speed pedelec,
- hybride fiets
- high speed e-bike,
- elektrische fiets,
- bromfiets.
Een wettelijk belangrijk onderscheid als het gaat om de aansprakelijkheid van de elektrische fiets bij een ongeval is hoe snel de fiets met hulpmotor kan. Een grens waarbij de wetgever een verschil in aansprakelijkheid van de elektrische fiets maakt, is of de fiets sneller kan fietsen dan 25 km/uur.
Zwak of sterk bepaalt aansprakelijkheid elektrische fiets
E-bikes die langzamer fietsen dan 25 km/uur zijn ‘fietsen’ en e-bikes of elektrische fietsen die harder kunnen dan 25 km/uur vallen volgens de wet onder de gemotoriseerde bromfietsen. Dit is een belangrijk verschil als het gaat om de aansprakelijkheid van de elektrische fiets in het verkeer.
In artikel 185 van de WegenVerkeersWet is bepaald dat een fiets met trapondersteuning geen motorrijtuig is. Een fiets met trapondersteuning wordt gezien als een zwakke verkeersdeelnemer.
Als een elektrische fiets wettelijk valt in de categorie fiets, dan betekent dit dat de elektrische fiets wordt gezien als zwakke verkeersdeelnemer. Voor zwakke verkeersdeelnemers gelden speciale regels omtrent de aansprakelijkheid. Fietsers krijgen als zwakke verkeersdeelnemers in het verkeer een extra voordeeltje ten opzichte van de sterke verkeersdeelnemers. Deze aansprakelijkheidsregels zorgen voor extra bescherming van elektrische fietser.
Wat zijn zwakke en sterke verkeersdeelnemers?
In het verkeer lopen bepaalde groepen van verkeersdeelnemers veel ernstigere letsels bij een verkeersongeluk op dan ander verkeersdeelnemers. U kunt zich voorstellen dat als een auto een andere auto aanrijdt, dat de letselschade van een totaal andere orde zal zijn dan wanneer een auto een voetganger of fietser aanrijdt. Bij een voetganger of fietser zal het letsel ernstig zijn en de letselschade vele malen groter.
Om deze reden worden fietsers en voetgangers zwakke verkeersdeelnemers genoemd. Om deze kwetsbare verkeersdeelnemers te beschermen is in de Wegenverkeerswet bepaald dat bij een ongeluk tussen een zwakke verkeersdeelnemer en een sterke verkeersdeelnemer, de zwakke verkeersdeelnemer nooit meer dan 50% aansprakelijk kan zijn voor de schade.
Zwakke verkeersdeelnemers zijn:
- voetgangers,
- fietsers.
Sterke verkeersdeelnemers zijn alle gemotoriseerde voertuigen als:
- auto,
- bus,
- motor,
- scooter,
- bestelwagen,
- vrachtwagen,
- bromfiets.
- vuilniswagen, etc.
Het idee achter deze speciale aansprakelijkheidsregel is dat gemotoriseerde verkeersdeelnemers extra goed opletten als zij een voetganger of fietser aan het verkeer zien deelnemen. Wetende dat bij een ongeluk in het verkeer met een fietser of voetganger zij altijd minimaal voor 50% aansprakelijk zijn, zullen zij extra oplettend zijn als zij een fietser of voetganger zien. Hiermee wordt beoogd om ernstige letselschade, die bij een botsing waarschijnlijk het geval zal zijn, te voorkomen.
Belangrijk voor de aansprakelijkheid van de elektrische fiets bij een ongeval is of een elektrische fiets of e-bike tot de zwakke verkeersdeelnemers behoort. Als een e-bike of elektrische fiets wettelijk wordt gekwalificeerd als zwakke verkeersdeelnemer heeft dit consequenties voor de mate van aansprakelijkheid.
Aansprakelijkheid elektrische fiets als zwakke verkeersdeelnemer
Zijn elektrische fietsen als de e-bike, pedelec, elobike, hybride of speed pedelec zwakke verkeersdeelnemers zodat de aansprakelijkheid bij een verkeersongeval nooit meer zal zijn dan 50%? In de fietswinkels vallen ze allemaal onder de elektrische fietsen, maar de Wegenverkeerswet denkt daar anders over.
Een elektrische fiets of e-bike valt in de categorie fietsen als het gaat om de aansprakelijkheid als:
- de elektrische fiets trapondersteuning heeft,
- het vanaf 25 km/uur niet meer mogelijk is om van de trapondersteuning gebruik te maken,
- om vooruit te komen is het nodig om mee te trappen,
- de elektrische motor heeft een vermogen van niet meer van 250 watt.
In deze gevallen gelden de regels van de rijksoverheid. Het is dan niet nodig dat de e-bike een kenteken heeft, er is geen rijbewijs nodig en een Wettelijk Aansprakelijkheidsverzekering is niet verplicht. De e-bike moet net als bij de fiets verplicht gebruik van het het fietspad.
De regels omtrent de aansprakelijkheid van de elektrische fiets zijn dan gelijk aan die van een normale fiets: de aansprakelijkheid is nooit meer dan 50% bij een botsing met een sterke verkeersdeelnemer.
Voorbeelden aansprakelijkheid elektrische fiets
- Rijdt een motor u aan terwijl u op uw elektrische fiets van rechts kwam en hield u zich zelf volledig aan de verkeersregels, dan is de motorrijder voor 100% aansprakelijk voor uw letselschade. De motorbestuurder moet alle schade vergoeden.
- Rijdt een bestelbus die zich op een voorrangsweg bevond u op uw elektrische fiets aan omdat u niet goed zat op te letten en het verkeer op de voorrangsweg geen voorrang verleende, dan is de bestuurder van bestelbus toch voor 50% aansprakelijk voor uw letselschade. Ook al heeft de bestelbuschauffeur geen enkel schuld aan het ongeval, het is een sterke verkeersdeelnemer die een zwakke verkeersdeelnemer aanrijdt.
- Rijdt een fietser op een normale elektrische fiets u aan omdat deze door rood licht reed terwijl u op een gewone fiets de weg overstak, dan is de elektrische fiets volledig aansprakelijk voor alle schade. Beide zijn zwakke verkeersdeelnemers en gelden er geen speciale aansprakelijkheidsregels.
Aansprakelijkheid elektrische fiets als sterke verkeersdeelnemer
Wordt niet voldaan aan de regels van een normale elektrische fiets, dan is er geen sprake meer van een fiets maar gelden de regels van een bromfiets. Een bromfiets is een sterke verkeersdeelnemer. Dus als u een speed pedelec of andere high speed e-bike heeft gekocht, dan zijn de aansprakelijkheidsregels van toepassing zoals die ook gelden voor al het andere gemotoriseerde verkeer.
Speed pedelecs en high speed e-bikes zijn bromfietsen die:
- een elektrische motor hebben tussen de 250 en 4000 watt,
- een snelheid van 45 km/uur kunnen bereiken met mee trappen.
Deze speed pedelecs zijn dan ook voorzien van een:
- bromfietskenteken,
- achteruitkijkspiegel,
- bestuurder met een goedgekeurde helm.
Ook moet er in tegenstelling tot een normale e-bike:
- een WA-verzekering verplicht worden afgesloten,
- de bestuurder een bromfietsrijbewijs AM hebben,
- de pedelec bestuurder een minimale leeftijd van zestien jaar hebben.
Daarnaast geldt er een maximale snelheid op de rijbaan van 45 km/uur en op het fietspad mag maximaal 40 km/uur (buiten bebouwde kom) en 30 km/uur (binnen de bebouwde kom) worden gereden.
Voorbeelden aansprakelijkheid pedelec en high speed e-bike
- Wordt u met uw speed pedelec op de rijbaan aangereden door een scooter die niet zag dat u voorrang had, dan is de scooterrijder aansprakelijk voor de letselschade. Een situatie van een botsing tussen twee sterke verkeersdeelnemers.
- Had u bij hetzelfde verkeersongeval als speed pedelec berijder geen helm op tijdens de aanrijding met de scooter, dan wordt de aansprakelijkheid verdeeld. U kunt dan mogelijk veroordeeld worden tot 20% eigen schuld. De aansprakelijkheid en de schuldverdeling is dan ook 20%. U krijgt dan 80% van uw letselschade vergoed.
- Reed u met uw speed pedelec door rood en reed een vrachtwagen u aan, dan bent u als speed pedelec bestuurder 100% aansprakelijk. Zowel de vrachtwagen als u zijn sterke verkeersdeelnemers en dan zijn de normale aansprakelijkheid regels van toepassing.
Uitzondering op de aansprakelijkheid
Een normale elektrische fiets is niet altijd een zwakke verkeersdeelnemer. De aansprakelijkheidsregels zijn niet altijd zo dat er 50% aansprakelijkheid ligt bij de gemotoriseerde tegenpartij. De regels gaan niet op als de elektrische fietser het ongeval:
- met opzet heeft veroorzaakt,
- door roekeloos gedrag heeft laten ontstaan.
Ook als de bestuurder van de auto, scooter, speed pedelec, vrachtauto, motor of ander gemotoriseerd voertuig overmacht kan aantonen, dan gelden de regels uit de Wegenverkeerswet niet. Aangetekend moet worden dat dit in de praktijk niet vaak voorkomt.