Fietsers hebben bij een ongeval een streepje voor als het gaat om de aansprakelijkheid, maar is dat ook zo voor de high speed e-bike, de speed pedelec? Is de snelle e-bike een snelle elektrische fiets of een bromfiets? Hoe zit het met de aansprakelijkheid van de speed pedelec bij een ongeluk?
De speed pedelec is een high speed bike die een maximum snelheid van 45 km/uur kan halen. Door de hoge snelheid van de relatief onbeschermde snelle e-bike rijder is niet alleen de kans op een ongeluk groter, maar de kans op aanzienlijke letselschade ook.
De speed pedelec kan voor een elektrische fiets een hoge snelheid halen. Zo hoog dat bij de hoogste snelheden, tot een maximum van de 45 km/uur, deze snelle e-bike niet meer op het fietspad mag rijden. Bij deze snelheid dient deze snelle e-bike gebruik te maken van de rijbaan.
Door de hoge snelheid van deze snelle elektrische fiets ontstaat er verwarring in het verkeer. Speed pedelecs zijn te snel voor het bromfietspad en te langzaam voor de rijbaan. Daarnaast zijn automobilisten niet gewend een fiets op de rijbaan tegen te komen. Deze snelle high speed e-bikes dienen gebruikt te maken van beide wegen:
- bij 40 km/uur op het bromfietspad indien buiten de bebouwde kom,
- bij 30 km/uur op het bromfietspad indien binnen de bebouwde kom,
- bij 45 km/uur op de rijbaan, zowel binnen als buiten de bebouwde kom.
Als relatief kwetsbare fietser met hoge snelheid moeten bivakkeren tussen de automobilisten, bussen en vrachtauto’s is de kans op ernstig letsel en flinke letselschade groot bij een ongeluk. Voor fietsers gelden bij een verkeersongeval aangepaste regels als het gaat om de aansprakelijkheid. Fietsers zijn nooit meer dan voor de helft aansprakelijk door hun kwetsbaarheid in het verkeer. Is deze halve aansprakelijkheid dan ook voor speed pedelecs van toepassing?
Aansprakelijkheid speed pedelec
De aansprakelijkheidsregels in het verkeer verschillen als het gaat om de kwetsbaarheid van de verkeersdeelnemer. Kwetsbare verkeersdeelnemers worden door de wetgever extra beschermd door ze per definitie voor de helft minder aansprakelijk te maken bij een ongeval. Is dat bij de snelle elektrische fietsers ook het geval?
E-bikes zijn gewone elektrische fietsen met verschillende benamingen:
- e-bike,
- pedelec,
- elobike,
- hybride.
En er zijn snelle elektrische fietsen die relatief hoge snelheden kunnen behalen:
- high speed e-bike,
- speed pedelec,
- speedbike,
- snelle e-bike.
De wetgever heeft regels opgesteld hoe de snelle speed pedelec aan het verkeer moet deelnemen en hoe de gewone elektrische fiets met trapondersteuning aan het verkeer moet deelnemen. Hierbij wordt al duidelijk dat een gewone elektrische fiets de kenmerken heeft van een fiets en de speed pedelec van een bromfiets.
Regels snelle speed pedelec
De verkeersregels voor de high speed e-bike zijn hetzelfde als voor een bromfiets:
- de speed pedelec berijder dient in het bezit te zijn van een bromfietsrijbewijs AM,
- er geldt een minimum leeftijd van zestien jaar voor aan het verkeer deelnemen met een high speed e-bike,
- de bestuurder dient een goedgekeurde bromfietshelm te dragen,
- de speed pedelec dient voorzien te zijn van een geel bromfietsnummerbord,
- de bestuurder dient het kentekenbewijs bij zich te hebben,
- er dient gebruik gemaakt te worden van de rijbaan en het bromfietspad,
- met meetrappen is de maximale snelheid 45 km/uur,
- er dient een WA aansprakelijkheidsverzekering te zijn afgesloten.
Regels die erop neerkomen dat een speed-pedelec als een bromfiets gezien wordt en niet als alleen maar een snelle fiets. De bromfiets is volgens de Wegenverkeerswet een sterke verkeersdeelnemer. Een bromfiets, en daarmee een speed pedelec, wordt niet gezien als een kwetsbare verkeersdeelnemer die door het instellen van extra regels omtrent de aansprakelijkheid extra beschermd moet worden in het verkeer.
Aansprakelijkheid sterke en zwakke verkeersdeelnemer
De Wegenverkeerswet maakt bij een aanrijding onderscheid of bij de botsing een kwetsbare verkeersdeelnemer betrokken was. De wetgever maakt een onderscheid naar kwetsbaarheid omdat bij kwetsbare verkeersdeelnemers de letselschade veel groter is dan bij niet kwetsbare verkeersdeelnemers. Kwetsbare verkeersdeelnemers worden zwakke verkeersdeelnemers genoemd.
Zwakke verkeersdeelnemers in het verkeer zijn:
- fietsers,
- voetgangers.
Sterke verkeersdeelnemers zijn al het gemotoriseerde verkeer als de:
- auto,
- bus,
- scooter,
- bromfiets,
- motor,
- brommer, etc.
Om ervoor te zorgen dat er minder ongevallen plaatsvinden tussen sterke en zwakke verkeersdeelnemers zijn zwakke verkeersdeelnemers bij een aanrijding nooit meer dan 50% aansprakelijk. Een sterke verkeersdeelnemer weet dus dat als deze letselschade bij een fiets of voetganger veroorzaakt, hij of zij altijd minimaal voor de helft van de letselschade aansprakelijk is.
Ook al ligt de schuld van het ongeluk volledig bij de fiets of de voetganger en kon de automobilist er helemaal niets aan doen, dan toch is de automobilist voor de helft aansprakelijk voor alle schade.
Reden voor deze aansprakelijkheidswetgeving is om ervoor te zorgen dat gemotoriseerde verkeersdeelnemers extra goed opletten als een fietser of voetganger aan het verkeer deelneemt. De letselschade is nu eenmaal vele malen groter als een auto een voetganger aanrijdt, dan dat deze een aanrijding met een andere auto krijgt.
Aansprakelijkheid speed pedelec als sterke verkeersdeelnemer
Nu er is bepaald dat een speed pedelec wordt gezien als een bromfiets betekent dat zo een high speed e-bike ook een sterke verkeersdeelnemer is. De meetrapmotor van de snelle pedelec die tussen de 250 en 4000 watt mag liggen wordt volgens artikel 185 WVW gezien als gemotoriseerd.
Bij een aanrijding gelden voor de speed pedelec dezelfde aansprakelijkheidsregels als voor een bromfiets en als voor al het gemotoriseerde verkeer.
- Als een fiets door rood licht rijdt en die komt in aanrijding met een speed pedelec, dan is de bestuurder van de high speed bike altijd voor 50% aansprakelijk voor alle letselschade.
- Als een speed pedelec de van rechts komende auto op de gelijkwaardige kruising geen voorrang geeft en het komt tot een botsing, dan is deze snelle elektrische fiets volledig voor 100% aansprakelijk voor de letselschade.
- Als de bestuurder van een bestelbusje die ’s avonds op een voorrangsweg rijdende speed pedelec niet ziet en aanrijdt, is volledig aansprakelijk voor de schade.
- Had de high speed e-bike in het bovenstaande voorbeeld daarbij zijn licht niet aan, dan kan het zijn dat de rechter de schuld en daarmee de aansprakelijkheid verdeeld. De bestelbusbestuurder kan voor 70% aansprakelijk gesteld worden en de snelle elektrische fiets bestuurder voor 30% aansprakelijk. Dit betekent dat de bestelbusbestuurder de schade voor 70% vergoed.
Standaard elektrische fiets is wel een fiets
Elektrische fietsen met trapondersteuning die een maximale snelheid van 25 km/uur hebben, worden volgens de Wegenverkeerswet wel gezien als zwakke verkeersdeelnemer. Een ongemotoriseerd voertuig die volgens artikel 185 WVW bescherming geniet door de aangepaste aansprakelijkheidsregels die voor zwakke verkeersdeelnemers gelden. Bij een standaard elektrische fiets waar meetrappen nodig is om vooruit te komen, zijn de normale verkeersregels zoals die gelden voor de fiets van toepassing.