Hoe zit het met de wet- en regelgeving bij een ongeluk op het werk. Wanneer is een werknemer aansprakelijk en wanneer is een werkgever aansprakelijk voor het bedrijfsongeval? Is de schuldvraag van belang en wie moet de schade betalen? Hoe zit het met de bedrijfsongevallen wetgeving en de werkgeversaansprakelijkheid?
Wettelijk is geregeld dat de werkgever veel verantwoordelijkheden heeft naar zijn werknemer als het gaat om de veiligheid. Een werkgever trekt hierdoor bij bedrijfsongevallen vaak aan het kortste eind. De werkgeversaansprakelijkheid gaat ver. Met deze vergaande zorgplicht voor werkgever wil de overheid zo werknemers beschermen voor gevaarlijke en onveilige situaties op het werk. Bij een arbeidsongeval is het bijna altijd de werkgever die aan het kortste eind trekt.
Een ongeval op de werkvloer zit in een klein hoekje:
- een val van een trap;
- ongeluk met een heftruck;
- vallen op een gladde vloer;
- hand in bewegende delen van een machine;
- aanrijding met de vrachtauto;
- brandwonden door een heet machineonderdeel;
- snijwonden door gebroken glas op de werkvloer.
Er kunnen op het werk vele soorten van ongelukken plaatsvinden. Werknemers worden tijdens hun werk regelmatig blootgesteld aan potentieel gevaarlijke situaties. De wet- en regelgeving is er op gericht om ervoor te zorgen dat een werkgever zijn uiterste best doet om een veilige werksituatie voor zijn medewerkers te waarborgen zodat een bedrijfsongeval niet kan gebeuren. Alle wetgeving en regelgeving rondom veiligheid op de werkvloer is daar op gericht. De wettelijk bepaalde zorgplicht voor werkgevers moet daarvoor zorgen.
Aansprakelijkheid werkgever bij bedrijfsongevallen
Door de uitgebreide wet- en regelgeving waaraan werkgevers allemaal moeten voldoen bij bedrijfsongevallen ligt in de praktijk de aansprakelijkheid bijna altijd bij de werkgever. Werknemers die betrokken zijn geraakt bij een arbeidsongeval op het werk kunnen bijna altijd hun baas volledig aansprakelijk stellen voor de opgelopen letselschade.
Werkgevers moeten er alles aan hebben gedaan om een ongeval in het bedrijf te voorkomen en moeten anticiperen op elk risico.
Elk risico op een onveilige situatie, waar een medewerker in terecht zou kunnen komen, moet worden voorkomen met veiligheidsmaatregelen en instructies hoe veilig te werken. Bijna altijd is er achteraf wel wat aan te merken op de veelheid van veiligheidsmaatregelen die een werkgever had kunnen nemen om het bedrijfsongeval te voorkomen. De wet- en regelgeving bepaalt dat uitsluitend wanneer een medewerker:
- met opzet de gevaarlijke situatie heeft gecreëerd of
- bewust roekeloos te werk is gegaan,
de werkgeversaansprakelijkheid niet van toepassing is. Medewerkers moeten ten alle tijde worden beschermd tegen gevaren op de werkplek.
Wet- en regelgeving van de wettelijke zorgplicht voor werkgevers
Volgens de wet- en regelgeving omtrent bedrijfsongevallen dient een baas in de meest uitgebreide zin zorg te dragen voor de veiligheid van zijn medewerkers. Hoe zit de wettelijke zorgplicht er voor werkgevers dan uit en hoe zit het met de wettelijke regelgeving van de zorgplicht? Waaraan moet worden voldaan? In grote lijnen moeten werkgevers aan drie voorwaarden voldoen.
- Werkgevers moeten zorg dragen voor een veilige werkplek.
- Werkgever moeten veiligheidsinstructies hebben gegeven hoe veilig te werken.
- Werkgevers moeten er op toezien dat deze veiligheidsmaatregelen ook worden toegepast door de medewerker.
Zijn alle voorzieningen aangebracht en alle veiligheidsmaterialen aanwezig? Zit er een plastic kap om de bewegende delen van de machine, heeft de medewerker veiligheidsschoenen aan, zitten er goede banden onder de bestelauto, heeft de vorkheftruck zijn onderhoudsbeurten gehad, is de luchtafvoer in de verffabriek goed afgesteld, allemaal zaken die bijdragen aan een veilige werkplek en die ook in orde moet zijn om bedrijfsongevallen te voorkomen. De aansprakelijkheid van werkgever bij bedrijfsongeval of ongeluk op de werkvloer is vaak meteen duidelijk.
Wet- en regelgeving bij bedrijfsongevallen bepaalt dat werkgeversaansprakelijkheid zwaar telt
Heftruckchauffeurs, horecamedewerkers, fabrieksarbeiders, bouwvakkers en al die ander medewerkers moeten allemaal instructies hebben gehad hoe veilig te werken. Instructies hoe ze veilig hun werk moeten uitoefenen. Deze veiligheidsinstructies moet aantoonbaar zijn gegeven. Vervolgens dient de leidinggevende er op toe te zien dat deze veiligheidsmaterialen en veiligheidsinstructies ook worden toegepast. Gebruikt de medewerker alle ter beschikking gestelde veiligheidsmaterialen? Dit is in de wet- en regelgeving een punt. De werkgever moet er zelf op toezien dat de medewerker zijn werk veilig uitvoert. Deze bedrijfsongevallen wetgeving maakt dat de werkgeversaansprakelijkheid bij bedrijfsongevallen vaak direct duidelijk is.
Nog meer wetgeving en regelgeving bij een bedrijfsongeval
Een werkgever moet rekening houden met meer bedrijfsongevallen wetgeving. De wet bepaalt ook dat, bij straffe van een hoge boete, bij bepaalde ongevallen de arbeidsinspectie moet worden ingeschakeld. De arbeidsinspectie moet ingeschakeld worden bij ernstige arbeidsongevallen. Als er op het bedrijf een ongeval met een medewerker plaatsvindt die:
- vervolgens in het ziekenhuis moet worden opgenomen,
- blijvend invalide raak,
- of overlijdt,
dan moeten werkgevers de arbeidsinspectie inschakelen om onderzoek te laten doen naar de toedracht van het arbeidsongeval. Werkgevers hebben een wettelijke meldingsplicht om dat te doen. Alleen bij ernstige bedrijfsongevallen is er een plicht om dit te melden bij de arbeidsinspectie, in andere gevallen is daar geen wettelijke verplichting voor.
Wetgeving bepaalt dat werkgever moet bewijzen dat alles is ondernomen om het arbeidsongeval te voorkomen.
Als werkgevers vinden dat zij niet aansprakelijk gesteld kunnen worden voor de letselschade van hun medewerkers, dan moeten zij dit zelf aantonen. Als een werkgever vindt dat de schuld en daarmee de aansprakelijkheid bij de werknemer zelf ligt, dan moet de werkgever zelf bewijzen dat deze alles wat er qua veiligheid maar mogelijk is, heeft ondernomen om de veiligheid van zijn medewerker te waarborgen. Om onder de werkgeversaansprakelijkheid uit te komen, is het ook een optie om aan te tonen dat:
- de medewerker opzettelijk zich in de onveilige situatie heeft gebracht;
- of roekeloos gedrag heeft vertoond.
De wet- en regelgeving bij bedrijfsongevallen heeft bepaald dat de werkgever die dit moet (kunnen) aantonen en niet de werknemer. In de praktijk blijkt dat het bijna onmogelijk is om aan te tonen dat aan alle mogelijke voorzorgsmaatregelen is voldaan.
Bedrijfsongevallen wetgeving en de werkgeversaansprakelijkheid
Artikel 7:658 BW en Artikel 7:611 BW zijn twee wetsartikelen die voor een belangrijk deel de wet- en regelgeving bij een bedrijfsongeval bepalen. Artikel 7:658 BW bepaalt wettelijk dat een werkgever een bijzondere zorgplicht heeft naar zijn werknemers die hij werkzaamheden laat verrichten. Ook bepaalt deze wet dat de werkgever aansprakelijk is voor alle schade die de werknemer oploopt. Tevens wordt wettelijk bepaald dat als de werkgever kan aantonen aan zijn zorgplicht te hebben voldaan of kan aantonen dat de schade door opzet of bewust roekeloos gedrag door de werknemer zelf is veroorzaakt, deze niet aansprakelijk is voor de schade.
Artikel 7:611 BW bepaalt wettelijk dat een werkgever verplicht is zich als een goed werkgever te gedragen. Deze wet- en regelgeving is voor werkgevers die te maken krijgen met een arbeidsongeval dusdanig streng dat de meeste bedrijven beschikken over een bedrijfsongevallenverzekering. De wet stelt hoge eisen aan de zorgplicht. Hiermee wordt niet alleen voorkomen dat het bedrijf in geldproblemen komt bij ernstige letselschade van een van zijn medewerkers, maar de werknemer met letsel is ervan verzekerd dat zijn schadeposten vergoed worden. Een werknemer kan bijna altijd zijn werkgever aansprakelijk stellen voor het arbeidsongeval.
Zorgplicht ook van toepassing voor ingehuurde ZZp’ers
De zorgplicht en de consequenties bij het niet nakomen van de zorgplicht is onder voorwaarden ook van toepassing voor ingehuurde ZZP’ers. Als een ZZP’er ingehuurd wordt om werkzaamheden te verrichten die ook door het eigen personeel gedaan hadden kunnen worden en tot een normale bedrijfsvoeringsactiviteit behoren, dan kan de opdrachtgever aansprakelijk worden gesteld bij een bedrijfsongeval.
