Gladheid en aansprakelijkheid: wie aansprakelijk voor glad wegdek

U bent betrokken geraakt bij een aanrijding door gladheid. Een gladde weg is de oorzaak van uw ongeluk. Wie kunt u aansprakelijk stellen voor de schade door het ongeval bij gladheid? Wie heeft eigenlijk schuld? Hoe zit het precies met gladheid en aansprakelijkheid?

In de winter gebeurt er vaak een ongeluk door een glad wegdek. Een gladde weg met een slippartij tot gevolg, zorgt in de winterse maanden voor veel schade. Meestal blikschade, maar soms ook letselschade omdat er iemand gewond raakt.

De weg of stoep is door sneeuw of opvriezen van natte wegdelen glad geworden. Een gladde weg waar niet goed gestrooid is, aangevroren mist of dauw, een besneeuwde weg waar de sneeuw niet is weggeveegd, aangevroren ijzel of andere opgevroren wegdelen zorgen voor schade. Maar wie kan aansprakelijk gesteld worden? Is het de wegbeheerder die de weg ijsvrij had moeten houden? Is het de achterop gekomen auto die is doorgegleden? Had de over de gladde tegels uitgegleden voetganger voorzichtiger moeten zijn?

Had de fietser die onderuit is gegleden, terwijl die wist dat het glad was, beter moeten opletten? Had er met de slechte weersomstandigheden niet nog meer afstand gehouden moeten worden? Is het de gemeente die beter had moeten strooien? Een ongeval door gladheid en aansprakelijkheid daarvoor heeft verschillende kanten. Wie is aansprakelijk bij een glad wegdek?

Gladheid en aansprakelijkheid voor ongeval door gladde weg

Iedere verkeersdeelnemer heeft een eigen verantwoordelijkheid in het verkeer. Of u nu een automobilist, fietser, voetganger, scooter bestuurder, vrachtauto chauffeur of bestuurder van een bestelwagen bent, elke deelnemer aan het verkeer moet rekening houden met de omstandigheden van de weg en het verkeer. Slechte weersomstandigheden met gladheid tot gevolg komen nu eenmaal voor:

• flinke regenbui,
• sneeuwval,
• ijzel,
• opvriezende wegdelen.

Iedere deelnemer aan het verkeer heeft de verantwoordelijkheid om daar rekening mee te houden. Voorzichtiger rijden of behoedzamer lopen of fietsen wordt dan van u verwacht. Ongeacht welke weersomstandigheden of in welke erbarmelijke staat de weg door de gladheid ook verkeert, degene die het verkeersongeluk heeft veroorzaakt is in principe aansprakelijk voor de veroorzaakte letselschade.

Bij gladheid en aansprakelijkheid geldt in eerste instantie: degene die het ongeval veroorzaakt is aansprakelijk, ongeacht het gladde wegdek of de slechte weersomstandigheden.

Heeft u een botsing gehad, dan kunt u uw materiële en immateriële schade verhalen op degene die u heeft aangereden. Degene die het ongeluk door de gladheid heeft veroorzaakt moet uw schade vergoeden. U kunt daarvoor een schadeclaim indienen bij de autoverzekering of de aansprakelijkheidsverzekering van de tegenpartij.

Maar het kan ook zijn dat de aansprakelijkheid anders ligt. Gladheid en aansprakelijkheid voor de schade kan ook bij de wegbeheerder liggen. Binnen de stadsgrenzen is de gemeente de wegbeheerder die moet zorgen voor sneeuwvrije wegen. Als het vriest dient de gemeente voldoende zout te strooien conform het gemeentelijk strooiplan.

Gemeente of Rijkswaterstaat aansprakelijk voor glad wegdek

• Heeft u als automobilist ondanks de gladde weg niet voldoende afstand gehouden op uw voorganger?
• Heeft u als voetganger niet goed rekening gehouden met de gladde stoep bij het uitstappen uit de bus?
• Blokkeerden de remmen door de gladheid waardoor u tegen een boom bent gebotst?
• Verloor u de macht over het stuur omdat u niet meer kon remmen door de gladde weg?
• Is het vanwege de gladheid niet gelukt u staande te houden bij het oversteken van de weg en gleed u daardoor lelijk onderuit?

In principe had u er rekening mee moeten houden dat het glad was. U had er attent op moeten zijn dat u zich op een gladde weg of stoep bevond. Bij gladheid en aansprakelijkheid geldt dat de verkeersdeelnemers een eigen verantwoordelijkheid hebben als het gaat om een ongeval door gladheid in het verkeer.

Maar toch kan het zijn dat de aansprakelijkheid niet bij de veroorzaker van het ongeval ligt. Bij gladheid en aansprakelijkheid daarvoor doet ook de wegbeheerder mee:

• de gemeente voor binnen de stadsgrenzen,
• Rijkswaterstaat voor buiten de grenzen van de stad.

Beide hebben een verantwoordelijk om ervoor te zorgen dat de wegen en stoepen veilig zijn. Zij hebben een wettelijke zorgplicht om ervoor te zorgen dat wegen veilig begaanbaar zijn en geen gebreken vertonen die tot een ongeval zouden kunnen leiden. De wegbeheerder dient ervoor te zorgen dat door gladheid er geen ongevallen kunnen gebeuren. Ontstaat er wel een ongeval door een glad wegdek, dan kan mogelijk de gemeente of Rijkswaterstaat aansprakelijk gesteld worden voor het ongeval door de gladde weg of gladde stoep.

Wanneer is gemeente aansprakelijk voor gladde weg of stoep

Als de weg of stoep gebreken vertoont, dan kunt u mogelijk de gemeente, of Rijkswaterstaat als de weg zich buiten de stadsgrenzen bevindt, aansprakelijk stellen voor de door u opgelopen letselschade. Een weg of stoep kan glad worden door:

• hevige sneeuwval,
• opvriezende wegdelen door nat weer,
• ijzel of mis.

Als er dan een ongeval gebeurt, dan is dit niet direct de gemeente of Rijkswaterstaat te verwijten. Gladheid en aansprakelijkheid voor de gemeente of Rijkswaterstaat is alleen van toepassing als zij zich niet hebben ingespannen om de gevaarlijke situatie van de weg of stoep te voorkomen.

Dit is bijvoorbeeld het geval als zij op de hoogte waren van het gladde wegdek of gladde stoep en verzuimd hebben volgens het strooischema zout te strooien, waardoor het ongeval door het gladde wegdek heeft kunnen gebeuren. Een aanrijding door gladheid of een val op een gladde stoep kan dan snel gebeuren. U moet als slachtoffer van de gladheid wel kunnen aantonen dat de gemeente zijn zorgplicht heeft verzuimd.

Gladheid en aansprakelijkheid van de gemeente is niet van toepassing als de gemeente niet had kunnen weten dat het glad was. Ook als de glibberige weg of glibberige stoep niet in het strooischema zit, dan heeft de gemeente niet automatisch de verplichting er zout op te strooien of de sneeuw te ruimen.

Gladheid en aansprakelijkheid werkgever bij ongeval op bedrijfsterrein

Hoe zit het met gladheid en aansprakelijkheid op een bedrijfsterrein of op het parkeerterrein van het bedrijf, winkel, restaurant, e.d.?

Als het heeft gevroren of als het heeft gesneeuwd en het bedrijfsterrein is daardoor nat, glad en glibberig geworden, is de werkgever dan aansprakelijk bij een ongeval? Of zijn werknemers en bezoekers bij slechte weersomstandigheden zelf aansprakelijk als er schade door gladheid en sneeuw ontstaat? 

Er kan bijvoorbeeld iemand gewond raken door een glijpartij wat is ontstaan door gladheid veroorzaakt door sneeuw of vorst:

• iemand raakt gewond door een val op het parkeerterrein van een bedrijf wat niet goed sneeuwvrij gemaakt is,
• er ontstaat een ongeval omdat de winkelvloer glibberig is geworden door de natte vloer,
• een klant komt zeer ongelukkig terecht door een gladde afstap vanuit het restaurant.

In deze situaties is de werkgever, winkelier of restaurateur volgens artikel 6:174 BW aansprakelijk voor alle letselschade die de werknemer of bezoeker oploopt. Deze risicoaansprakelijkheid is niet altijd van toepassing. Er is een wettelijke zorgplicht voor:

• werkgevers,
• winkeliers,
• restauranthouders,
• hoteliers, etc.

Zij moeten ervoor zorgen dat bij gladheid maatregelen worden genomen. Er is een wettelijke verplichting tot gladheidsbestrijding om een ongeval te voorkomen. Om aan te tonen dat aan het bestrijden van de gladde wegdelen is voldaan, is het voor elk bedrijf verstandig om een plan te hebben waarin staat hoe en op welke wijze de gladheid bestreden wordt.

Natuurlijk moeten de maatregelen die in dit plan staan ook uitgevoerd worden. Gladheid en aansprakelijkheid voor ongevallen is voor werkgevers niet van toepassing als zij kunnen aantonen dat maatregelen niet genomen hadden kunnen worden omdat de tijdspanne tussen het ontstaan van de gladheid en het ongeval te kort waren voor enige vorm van gladheidsbestrijding.

Veroorzaker ongeval bij glad wegdek is meestal aansprakelijk

Als u betrokken bent geweest bij een ongeval door gladheid en iemand anders heeft het ongeval veroorzaakt, dan is de veroorzaker aansprakelijk voor de door u opgelopen letselschade. Bent u degene die door het spekgladde wegdek het ongeval heeft veroorzaakt, een eenzijdig ongeval heeft veroorzaakt omdat u tegen een boom bent gegleden of u bent een voetganger die ten val is gekomen, dan kunt u mogelijk de gemeente aansprakelijk stellen als de gladheidsbestrijding niet goed is uitgevoerd.