Bij een ongeluk of ongeval heeft u niet alleen te maken met een schadevergoeding voor kosten die u moet maken door uw letsel. U kunt ook een immateriële schadevergoeding claimen voor uw emotionele en psychische schade als gevolg van het ongeval.
Een financiële compensatie voor al uw leed, verdriet en pijn. Een vergoeding voor al uw geestelijke schade. Een schadevergoeding voor immateriële schade wordt ook wel smartengeld genoemd. Als de tegenpartij zijn aansprakelijkheid heeft erkend, kunt u een vergoeding claimen.

Als u letselschade oploopt bij een ongeval, dan ontstaat er materiële schade en immateriële schade. Materiële schade zijn alle onkosten die u moet maken waar u een bonnetje of een factuur voor kunt laten zien. Materiële schade zijn alle kosten die u extra moet maken. Kosten die u als u het ongeval of ongeluk niet had gehad, niet had hoeven te maken:
- onkosten voor uw kapotte telefoon,
- onkosten voor de eigen bijdrage van medicijnen,
- onkosten voor hulp in de huishouding,
- kosten voor aanpassingen aan uw huis, noem maar op.
Als u letselschade oploopt, dan heeft u ook vaak te maken met immateriële schade. Deze schadepost is niet met een bon of rekening te declareren bij de tegenpartij. Immateriële schade is schade door het verdriet en pijn wat u hebt moeten ondergaan. Schade die ontstaat door uw verminderde kwaliteit van leven na het ongeval, door uw gederfde levensvreugde:
- pijn door de operaties,
- verdriet om die lelijke littekens,
- verdriet omdat u uw hobby heeft moeten opgeven,
- verdriet omdat u zich schaamt om uw geamputeerde vinger,
- angstgevoelens en depressiviteit, e.d.
Alle emotionele-, geestelijke,- en psychische schade als gevolg van het ongeluk zijn immateriële schades. U kunt voor deze schade een immateriële schadevergoeding, ook wel smartengeld vergoeding genoemd, claimen bij de tegenpartij.
Wanneer heeft u recht op een immateriële schadevergoeding?
Als u letselschade oploopt kunt u, als de tegenpartij zijn aansprakelijkheid heeft erkend, al uw schadeposten claimen bij aansprakelijke tegenpartij. De wet stelt dat als u letselschade ondervindt van een ongeval, u daar financieel niet op achteruit mag gaan. Smartengeld is één van de letselschadeposten die u kunt opvoeren op uw schadestaat.
Als u emotionele- en psychische schade oploopt door het ongeval en de tegenpartij is aansprakelijk, dan kunt u een schadevergoeding claimen voor uw verdriet, pijn en gederfde levensvreugde. Een financiële vergoeding voor verminderde kwaliteit van leven door de gevolgen van het ongeval.
Op grond van de wet heeft een slachtoffer recht op een immateriële schadevergoeding als deze in zijn persoon is aangetast.
Een immateriële schadevergoeding kan alleen worden geclaimd door het slachtoffer. Als een kind is aangereden en zwaar gewond in het ziekenhuis ligt, hebben de ouders daar veel verdriet over. Als het kind daarna met verlammingsverschijnselen in een rolstoel belandt, neemt het verdriet alleen maar toe. Ondanks het grote verdriet kunnen de ouders geen schadevergoeding voor hun immateriële schade claimen. Alleen het slachtoffer heeft recht op smartengeld.
Hoeveel schadevergoeding voor psychische schade?
Hoe wordt nu het bedrag aan schadevergoeding bepaalt voor uw immateriële schade? Welk bedrag compenseert uw pijn? Hoeveel moet u op uw bankrekening overgemaakt krijgen om uw verdriet gecompenseerd te krijgen? Er wordt bij de bepaling van de hoogte van uw immateriële schadevergoeding voor psychische schade rekening gehouden met een groot aantal factoren:
- Kunt u alles nog zelfstandig of bent u afhankelijk geraakt van hulp van anderen?
- In welke mate bent u dan afhankelijk van hulp en ondersteuning van andere mensen?
- Bent u nog jong, met nog een leven te gaan met uw psychische schade, of bent u al op leeftijd?
- Kunt u uw werk nog uitvoeren of kunt u helemaal niet werken en bent u arbeidsongeschikt verklaard?
- Hoe lang gaat het duren voordat u uw werk weer kunt gaan oppakken?
- Houdt de pijn op als u herstelt bent of heeft u met blijvende chronische pijn te maken?
- Welke letsels heeft u door het ongeval opgelopen?
- Hoe ernstig is het letsel wat u door het ongeval heeft opgelopen?
- Hoe lang gaat het herstel duren, bent u na een paar maanden genezen of gaat dit jaren duren?
- Hoeveel pijn ervaart u tijdens de herstelperiode en de revalidatie?
- Bent u na het ongeval opgenomen geweest in het ziekenhuis?
- Hoe lang heeft u in het ziekenhuis moeten verblijven?
- Bent u gerevalideerd in een revalidatiecentrum?
- Voor hoe lang bent u in het revalidatiecentrum opgenomen geweest?
- Heeft u te maken met zichtbare gevolgen als littekens, geamputeerde lichaamsdelen, brandwonden, e.d.?
- Heeft u restbeperkingen die blijvend zijn?
- Heeft u te maken met blijvende gevolgen voor uw relatie of nog te vinden toekomstige relatie?
- Hoe zwaar is de medische behandeling geweest om u te genezen?
- Hoe lang hebben de onderzoeken, therapieën en medische behandelingen geduurd?
- Heeft u te maken met blijvende gevolgen voor uw sociale leven en uw hobby’s en vrijetijdsbesteding?
- Kunt u uw favoriete sport nog wel beoefenen?
- Kunt u uw hobby’s nog uitoefenen?
- Hoe erg zal het opgelopen letsel uw carrière kansen en de ontwikkeling van uw werkzame leven beperken?
Dit zijn heel wat factoren waar aan de hand van uw persoonlijke situatie een afweging gemaakt moet worden en een bedrag aan gekoppeld. Rechters, letselschade advocaten, letselschade juristen en schadebehandelaars bij verzekeringsmaatschappijen maken niet bij elke letselschade zaak deze afwegingen om tot een immateriële schadevergoeding bedrag te komen. Er wordt ook gebruik gemaakt van de methode om een eerdere, gelijksoortige, case als referentie te nemen. De ANWB Smartengeldgids wordt daarvoor gebruikt.
Immateriële schadevergoeding voorbeelden in Smartengeld gids
De ANWB Smartengeldgids heeft duizenden smartengeld zaken verzameld. Deze zaken worden als referentie gebruikt om de hoogte van de bedragen van immateriële schadevergoedingen te bepalen. Er wordt een gelijksoortige case, die het meest overeenkomt met uw persoonlijke situatie, als referentie gebruikt voor het bedrag waar u recht op heeft. De Smartengeldgids onderscheidt verschillende categorieën van letsels:
- verlies van reuk en smaak,
- borstkasletsel, schouderletsel en wervelkolomletsel,
- ontsiering van lichaam en gelaat,
- mondletsel en belemmering van spraakvermogen
- oogletsel en oorletsel,
- armletsel en handletsel,
- beenletsel en voetletsel,
- heupletsel, bekkenletsel en beschadiging van inwendige organen,
- hoofdletsel, zenuwletsel, hersenletsel en psychische schade,
- geslachtsorganen letsel
- whiplash letsel,
Door deze wijze van werken kan vooraf redelijk nauwkeurig het bedrag aan immateriële schadevergoeding waar u recht op heeft worden bepaald. De smartengeld berekening is dan eenvoudig. Houdt u er rekening mee dat de bedragen aan schadevergoeding voor psychische schade over het algemeen niet al te hoog zijn.
Vergoedingen zijn vaak aan de lage kant
De schadevergoeding voor psychische schade valt het letselschadeslachtoffer van het ongeval vaak tegen. De smartengeld vergoedingen zijn niet al te hoog. Sowieso zijn de bedragen niet te vergelijk met de immateriële schadevergoedingen zoals die in bijvoorbeeld de Verenigde Staten gebruikelijk zijn. De miljoenen die daar worden uitgekeerd zijn in Nederland niet aan de orde. Nederlandse rechters zijn wat vergoedingen betreft conservatief. De bedragen zijn een tegemoetkoming en zeker geen compensatie van alle gederfde levensvreugde.