U moet als patiënt weten waar u aan toe bent als u aan uw behandeling begint. U heeft recht op duidelijkheid over de operatie of behandeling die u moet ondergaan. Informeren door arts voorafgaand aan behandeling is verplicht.
Uw dokter is wettelijk verplicht u vooraf goed te informeren over niet alleen hoe de behandeling in zijn werk gaat, maar ook de mogelijke complicaties. U heeft recht op informatie. Dit is vastgelegd in de Wet Geneeskundige Behandelings Overeenkomst WGBO, dit staat beschreven in Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek.
In de WGBO staan richtlijnen over: het recht van de patiënt op informatie (art. 7:448 lid 1 en lid 2), het recht van de patiënt om informatie niet te weten (art. 7:449), de informatieplicht van de patiënt zelf (art. 7:452) en de beperking van het recht op informatie op grond van de zogenaamde therapeutische exceptie (art. 7:448 lid 3).
Verplichting informeren door arts getoetst aan redelijkheid
De wet stelt dat een behandeling die plaatsvindt zonder dat u daar goed over bent geïnformeerd, zonder uw toestemming heeft plaatsgevonden. Een rechter zal dit naar redelijkheid toetsen. Het criterium van een rechter is daarbij wat een redelijk bekwame en redelijk handelende andere arts gedaan zou hebben.Hoe groter de risico’s op complicaties van een behandeling zijn hoe zwaarder een rechter het weegt dat u goed geïnformeerd had moeten worden.
Als er nadelige complicaties hebben voorgedaan, die immers bij elke medische ingreep onbedoeld kunnen optreden, waarvoor uw arts u van te voren niet heeft geïnformeerd, kunt u dan een schadevergoeding van de arts claimen?
Informeren door arts is verplicht. De rechter kijkt dan naar de vraag wat u gedaan zou hebben als uw arts u hier vooraf wel over had geïnformeerd. Had u de ingreep door laten gaan of was u er dan niet aan begonnen. U moet dan zelf aannemelijk kunnen maken dat u er dan niet voor had gekozen om de ingreep door te laten gaan.
De Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO)
De WGBO:
- a. Recht van de patiënt op informatie. De arts dient de patiënt op duidelijke wijze, en desgevraagd schriftelijk, in te lichten over het voorgenomen onderzoek en de voorgestelde behandeling en over de ontwikkelingen over het onderzoek, de behandeling en de gezondheidstoestand van de patiënt. De arts dient ‘redelijkerwijze’ te informeren over: de aard en het doel van het onderzoek of de behandeling, de te verwachten gevolgen en risico’s daarvan voor de gezondheid van de patiënt, andere, methoden van onderzoek of behandeling die in aanmerking komen, de gezondheidssituatie van de patiënt en de vooruitzichten voor de patiënt.
- b. De informatieplicht van de patiënt zelf. De patiënt dient de arts naar beste weten de informatie te geven die de arts redelijkerwijs voor het uitvoeren van de behandelingsovereenkomst nodig heeft.
- c. Het recht van de patiënt om niet te weten. Informeren door arts is niet verplicht voor een patiënt is niet verplicht. Geeft een patiënt expliciet aan geen informatie te willen ontvangen, dan dient de arts daar zich daar in beginsel aan te houden. De arts heeft echter wel beperkte mogelijkheden om een patiënt, tegen diens wens in, toch van bepaalde informatie te voorzien.
- d. De therapeutische exceptie. Er kunnen zich omstandigheden voordoen waarin het informeren door arts van de patiënt aanzienlijke risico’s met zich meebrengt. De arts mag dan van het geven van informatie afzien indien het wel informeren tot een ‘kennelijk ernstig nadeel’ voor de patiënt leidt.
Informed consent
Het gaat er niet alleen om of u toestemming (consent) heeft gegeven, maar ook over de vraag of u voldoende geïnformeerd (informed) was om deze toestemming te kunnen geven.
Therapeutische exceptie is uitzondering bij informeren door arts
Situatie waarbij de arts bewust informatie mag achterhouden. Als de arts meent dat het verstrekken van bepaalde informatie ernstig nadeel voor de patiënt zal opleveren mag de arts informatie achterhouden. De arts hoeft de patiënt, die als deze geïnformeerd zou worden gezondheidsnadelen zou ondervinden, niet te informeren.