Wat is een novum in een rechtszaak? Een novum is een feit of omstandigheid wat nog nieuw is in de zaak. Een nieuw feit, een nieuwe omstandigheid of een nieuwe bewering is een novum.
De Nederlandse wet bepaalt dat alleen een novum ervoor kan zorgen dat een gesloten strafzaak kan worden heropend. Er moet sprake zijn van een nieuw feit. Een nieuw feit dat ervoor zorgt dat naar alle waarschijnlijkheid een heel ander oordeel geveld wordt. Het is dus iets wat de rechters nog helemaal niet wisten.

Een veroordeling in hoger beroep wordt uitsluitend herzien als er sprake is van een een nieuw feit.
Wanneer is er sprake van een novum bij een herziening
Een nieuw feite kan in de procedure voor de rechtbank worden ingediend omdat:
- geen enkele getuige op dit feit gewezen heeft,
- de advocaat dit feit in de behandeling van de zaak niet naar voren heeft gebracht,
- het feit ten tijde van de rechtszaak niet bekend was,
- het feit door Justitie niet in het dossier van de verdachte was opgenomen,
- of omdat de rechter eenvoudigweg helemaal niet naar het feit heeft gevraagd.
Voor een herziening is meer nodig dan alleen een novum
Als er een novum wordt ingebracht die een reden kan zijn om de zaak te herzien dan is het inbrengen van een nieuw feit alleen niet voldoende voor een herziening van de zaak. Maar er is meer nodig. Er moet ook een vermoeden zijn dat het oordeel anders had uitgepakt als het nieuwe feit bekend was geweest. Was het feit wel bekend geweest dan had het oordeel van het hof mogelijk anders kunnen zijn.
Iets nieuws inbrengen is niet voldoen voor een herziening
Deze regel voor herziening is ingevoerd omdat anders iedereen aan de lopende band nieuwe feiten zou gaan inbrengen om de verloren zaak nogmaals te laten beoordelen. Novum is nodig voor een herziening of heropenen van een zaak.