Als u letsel hebt opgelopen door de schuld van een ander en daarbij emotionele en geestelijke schade is ontstaan, dan heeft u recht op een smartengeld uitkering. Een schadevergoeding om al uw verdriet, pijn, schaamte, depressiviteit, angst, kortom uw verlies aan levensvreugde te compenseren.
Een smartengeld uitkering wordt ook wel een immateriële schadevergoeding genoemd. Het is een compensatie voor al het psychisch en emotionele leed wat u is overkomen. Dit betreft niet alleen de pijn die u door uw letsel heeft doorgemaakt of nog moet doormaken.

Maar ook het verdriet wat u heeft omdat u uw favoriete hobby niet meer kunt uitoefenen, het gevoel van schaamte wat u ondervindt als u weer geconfronteerd wordt met uw littekens die u bij het ongeval hebt opgelopen, het verdriet wat u overmand als u merkt dat u niet meer met u kinderen kunt spelen zoals voor het ongeluk.
Voor al deze psychische schade kunt u een smartengeld uitkering claimen bij de tegenpartij die schuld heeft gehad aan verkeersongeluk, bedrijfsongeval, hondenbeet of ander ongeval. Een smartengeld uitkering is een compensatie voor uw verlies aan levensvreugde. Een financiële genoegdoening voor alle verdriet, pijn en leed wat u heeft door moeten maken.
Het berekenen van een smartengeld uitkering
Bij de berekening van een vergoeding voor psychisch leed komt veel kijken. Want hoe bereken je nu een concreet bedrag voor wat iemand persoonlijk ervaart als psychisch leed? De één vindt een groot litteken op de arm geen probleem en vindt het zelfs wel een beetje stoer, de ander loopt altijd met lange mouwen omdat deze de aanblik van deze permanente ontsiering van de huid elke keer weer verschrikkelijk vindt. Bij het smartengeld berekenen worden daarom een groot aantal factoren meegenomen die allemaal medebepalend zijn voor de hoogte van het letselschade bedrag wat het geestelijk leed moet compenseren. De mate waarin de gevolgen van het letsel uw dagelijks leven beïnvloedt, is daarbij het belangrijkst. Factoren die worden meegenomen zijn onder andere:
- de duur van uw herstel,
- de soort en ernst van uw letsel,
- de pijn die u tijdens het herstellen heeft moeten ervaren en die u in de toekomst nog zult blijven houden,
- of u bent opgenomen in het ziekenhuis of revalidatiecentrum,
- hoe oud u bent,
- of u nog kunt werken en aan het sociale leven deel kunt nemen,
- de ernst en zichtbaarheid van de permanente gevolgen van uw letsel,
- de gevolgen voor uw werkzame leven en uw vrijetijdsbestedingen,
- hoe zwaar de behandeling van uw letsel is geweest,
- uw restbeperkingen, e.d.
Veel factoren worden meegewogen om te bepalen wat een rechtvaardig smartengeld bedrag is. In veel gevallen wordt er ook voor gekozen om een eerdere letselschadezaak als richtlijn te nemen. De ANWB smartengeldgids dient hierbij als belangrijk uitgangspunt. Hierin staan alle door rechters eerder uitgekeerde smartengeld bedragen naar letsel gecategoriseerd. Uw immateriële schade wordt dan vergeleken met eerdere rechtszaken waarbij een gelijksoortige schade is opgetreden.
Smartengeld voorbeelden uit eerdere casussen geven een goede indicatie van het bedrag waar u mogelijk recht op heeft.
Aansprakelijk stellen voor de immateriële schade
Om de schade voor uw gederfde levensvreugde te kunnen claimen, dient u de aansprakelijke partij aansprakelijk te stellen voor de door u opgelopen geestelijke schade. Als de tegenpartij zijn aansprakelijkheid geheel erkent, dan kunt u een maximale schadevergoeding eisen. Uw smartengeld uitkering maakt onderdeel uit van uw totale letselschade claim. Geestelijke en emotionele schade is één van de mogelijk te claimen schadeposten. Naast een smartengeld uitkering kunt u ook uw materiële schadeposten claimen. Dit zijn de schadeposten waar u aantoonbaar kosten voor hebt gemaakt. Alle onkosten die u maakt als gevolg van uw letsel kunt u indienen bij de tegenpartij. Alle uitgaven die u extra moet doen krijgt u dan vergoed. Hierbij kunt u denken aan:
- kosten voor vervoer naar het ziekenhuis,
- extra oppas of huishoudelijke hulp,
- vergoeding van eigen bijdrage medicijnen,
- vergoeding studiekosten omdat u uw studie moet stoppen,
- in te huren hulp bij klusjes in huis die u zelf niet meer kunt,
- vergoeding van medische hulpmiddelen, etc.
Eigenlijk alle onkosten die u zonder het ongeval niet gehad zou hebben. Niet alleen kosten, maar ook inkomsten die u misloopt kunt u declareren. U loopt geld mis als u bijvoorbeeld door geheel of gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid niet meer kunt werken. Ook kan het zijn dat u uw oude werk niet meer kunt oppakken of uw toekomstperspectief voor werk door het ongeval is verslechterd. Ook misgelopen inkomsten kunt u claimen bij de aansprakelijke partij.
Letselschade bedragen voor immateriële schade
De hoogte van de bedragen die aan immateriële schadevergoedingen worden uitgekeerd, zijn over het algemeen niet al te hoog. Bij de meeste slachtoffers vallen de letselschade bedragen over het algemeen tegen. De verhalen die bekend zijn uit het buitenland, en daarbij Amerika voorop, zijn niet van toepassing. De letselschade vergoedingen voor immateriële schade is niet de schadepost die de verzekeraar van de aansprakelijke partij het meeste kost.
U kunt het claimen van een immateriële schadevergoeding overlaten aan een letselschade jurist, letselschade advocaat of andere letselschade expert. Omdat de kosten van rechtsbijstand voor u extra kosten zijn, kunt u de kosten voor juridische hulp onderdeel uit laten maken van de schadeclaim. Weet dat deze juridische hulp alleen ‘gratis’ is als er sprake is van volledige aansprakelijkheid én deze ook is erkend door de wederpartij. Is de wederpartij maar voor een deel aansprakelijk voor de schade van het ongeval, dan wordt ook alleen dat deel van de kosten van de rechtshulp vergoed.
Smartengeld uitkering alleen voor slachtoffer
Indien u een partner of kind verloren hebt door een ongeval die door de schuld van een ander is veroorzaakt, dan lijdt u als partner of ouder ook emotionele schade door het ongeval. Door het ongeval wordt bij u veel leed en verdriet veroorzaakt. Uw psychisch leed door het ongeval, welke veroorzaakt is door een ander, zal aanzienlijk zijn. Toch heeft u dan geen recht op een vergoeding. Smartengeld uitkeringen zijn uitsluitend bedoeld voor het slachtoffer zelf.
Wel is het mogelijk dat u in aanmerking komt voor overlijdensschade als gevolg van het verlies van uw dierbare. Maar wat nu als het slachtoffer komt te overlijden, kunnen de erfgenamen dan de smartengeld uitkering erven? Ook dat is niet mogelijk. Omdat een immateriële schadevergoeding een persoonlijk recht is, moet het slachtoffer eerst aanspraak hebben gemaakt op de vergoeding willen erfgenamen er aanspraak op kunnen maken. Dit in tegenstelling tot een materiële schadevergoeding. Als het slachtoffer daar nog geen aanspraak op heeft gemaakt, kunnen de erfgenamen dit alsnog wel doen.
Shockschade en recht op smartengeld uitkering
Als u getuige bent geweest van een zeer traumatische gebeurtenis, dan heeft u mogelijk recht op een schadevergoeding voor psychisch leed. U moet dan wel ooggetuige zijn geweest van deze schokkende gebeurtenis. U moet de ernstige calamiteit zelf gezien hebben. Het moet voor uw ogen gebeurt zijn. Om voor shockschade in aanmerking te komen moet er wel sprake zijn van een gediagnosticeerde psychiatrische aandoening.