Bij een ongeval ontstaat er niet alleen materiële schade, maar ook immateriële schade. Psychische-, emotionele en geestelijke schade door al uw leed, pijn en verdriet. Bekijk voorbeelden smartengeld bedragen en immateriële schadevergoedingen van eerdere zaken. Hoe kunt u uw smartengeld berekenen?
Een smartengeld uitkering dient ervoor om al het leed wat u is aangedaan financieel te compenseren. Een geldbedrag om de psychische schade doordat uw levensvreugde is afgenomen te vergoeden.

Wanneer heeft u recht op een schadevergoeding voor immateriële schade? Het bepalen van een een bedrag wat uw psychische schade moet compenseren is niet eenvoudig. Hoe wordt geestelijke schade in een bedrag gegoten. Een schadevergoeding voor de eigen bijdrage van verbandmiddelen is eenvoudig. U krijgt een bonnetje van de apotheek mee waar precies op staat wat u uit eigen zak moet betalen en wat de zorgverzekering vergoed.
Maar als u lijdt onder de schaamte en het verdriet van de lelijke en zichtbare littekens, waar u de rest van uw leven mee te maken heeft, welk bedrag aan schadevergoeding moet daar voor betaald worden. Welk bedrag aan smartengeld compenseert de door de littekens veroorzaakte verminderde levensvreugde? Een smartengeld berekening is niet eenvoudig.
Hoogte van het bedrag berekenen
Er zijn een groot aantal factoren bepaald die samen moeten aangeven in welke mate uw levensvreugde minder is dan voor het ongeval. De mate van verminderde levensvreugde bepaalt de hoogte van het bedrag aan smartengeld. De belangrijkste zaken die een rechter weegt bij het vaststellen van een schadevergoeding van uw immateriële schade zijn:
- uw leeftijd,
- de ernst van het door u opgelopen letsel,
- in welke mate u te maken heeft met lichamelijke beperkingen,
- of u een man of vrouw bent,
- hoe snel uw letselschade is afgewikkeld,
- of u littekens heeft en of deze van blijvende aard zijn,
- de aard van de door u opgelopen letselschade,
- hoe erg u pijn heeft geleden,
- in welke mate de tegenpartij schuldig is aan de letselschade,
- hoe lang het herstel heeft geduurd,
- de gevolgen van de lichamelijke beperking voor uw dagelijks leven,
- in welke mate u zich bewust bent van uw opgelopen letsel.
Al deze factoren afwegend zal de rechter een besluit nemen over de hoogte van uw smartengeld vergoeding. Afwegingen hierbij kunnen bijvoorbeeld zijn:
- bent u nog jong met nog een leven te gaan met uw beperkingen of bent u al op leeftijd,
- zijn de littekens voor iedereen zichtbaar of zitten uw littekens onder uw kleding,
- heeft het herstel enkele maanden in beslag genomen of heeft u het jaren gekost om te herstellen, etc.
Naast deze methode van het bepalen van het smartengeld waar u recht op heeft, wordt ook gebruik gemaakt van de methode om eerdere vergelijkbare letselschadezaken als referentie te nemen. Een letselschade advocaat kan u in een rechtszaak bijstaan bij het eisen van een vergoeding van uw schade.
Immateriële schadebedrag bepalen via Smartengeldgids
Door de jaren heen zijn er een groot aantal letselschadezaken geweest waar schadevergoedingen voor immateriële schade zijn uitgekeerd. Deze zijn verzameld in de ANWB Smartengeldgids. Rechters, letselschade advocaten, letselschade juristen en verzekeraars gebruiken deze eerdere casussen als een referentie. In deze gids zijn heel veel voorbeelden van smartengeld bedragen te vinden. Door naar een rechtelijke uitspraak in een vergelijkbare eerdere letselschadezaak te kijken, wordt het smartengeldbedrag bepaald.
De anwb gids bevat alle eerder uitgekeerde bedragen per soort van letsel:
- neusletsels en het verliezen van smaak en reuk,
- lichaam en het gelaat wat ontsierd is,
- whiplash aandoening,
- letsel aan de mond en spraak belemmeringen,
- letsels aan de geslachtsorganen,
- letsels aan been of voet,
- oogletsels of oorletsels,
- letsel aan de inwendige organen,
- letsel aan de heup en bekkenletsel,
- letsel aan de arm en handletsels,
- letsel aan hoofd, hersenen en zenuwen
- psychische schade,
- letsel aan de wervelkolom,
- borstkasletsel en schouderletsel.
Het recht op smartengeld is alleen van toepassing voor het slachtoffer zelf. Als uw kind of partner een dwarslaesie oploopt door de schuld van een ander, dan heeft u daar veel verdriet van. Toch heeft u dan geen recht op een smartgeldvergoeding.
Categorieën van bedragen en letsels
Er zijn verschillende categorieën van bedragen die worden uitgekeerd.
Gering letsel tot 2.000,- euro
Onder gering letsel vallen enkelvoudige letsels waarbij u uw normale dagelijkse activiteiten gedurende een week tot maximaal dertien weken niet heeft kunnen uitvoeren omdat u in bed lag of u er lichamelijk niet toe in staat was. U heeft pijn geleden, mogelijk bent u zelfs opgenomen geweest in het ziekenhuis. In ieder geval heeft u een dokter bezocht en uiteindelijk bent u geheel hersteld van uw letsel. Bijvoorbeeld:
- hersenschudding (lichte),
- vleeswond,
- kneuzing,
- schaafwond,
- botbreuk (klein).
Licht letsel van 1.500,- tot 3.500,- euro
Onder licht letsel vallen meervoudige letsels waarbij u mogelijk in het ziekenhuis bent opgenomen geweest en mogelijk een operatie hebt moeten ondergaan. U bent enkele maanden arbeidsongeschikt geweest, moest verzorgd worden en heeft een tijd op bed moeten doorbrengen omdat u zich niet kon voortbewegen. Het kan zijn dat u littekens hebt opgelopen. Uiteindelijk bent u geheel herstelt en kunt u zonder enige beperking uw oude werk en sportactiviteiten weer oppakken. Bijvoorbeeld:
- litteken,
- inwendig letsel,
- beschadiging van gebit,
- botbreuk (eenvoudige),
- enige beperking van gezichtsscherpte.
Matig letsel 3.500,- tot 9.000,- euro
Bij matig letsel moet u denken aan een letsel waarbij u geruime tijd afhankelijk bent van hulp, mogelijk met een operatie in het ziekenhuis en u heeft een lichte handicap aan uw letsel overgehouden. Het medische traject duurt maximaal een jaar. U heeft te maken met gering functieverlies. Er is geen volledig herstel en u kunt, weliswaar met moeite, uw oude beroep weer oppakken. Bijvoorbeeld:
- gescheurde kniebanden,
- u bent tanden of kiezen kwijt geraakt,
- u heeft lelijke littekens,
- een amputatie van een of meerdere vingers,
- whiplash,
- psychische schade,
- nekletsel (blijvend).
Ernstig letsel 9.000,- tot 21.00,- euro
Bij ernstige letsels is er sprake van een lange opname in het ziekenhuis en uw medische behandeling duurt langer dan een jaar. U bent langdurig afhankelijk van hulp, u bent geopereerd en blijft matig gehandicapt. Er is geen sprake van dat u weer volledig herstelt, u kunt met moeite uw oude baan weer oppakken en heeft te maken met functieverlies van een lichaamsdeel. Bijvoorbeeld:
- whiplash (ernstig),
- schedelbasisfractuur,
- doof aan één kant,
- bewusteloos geweest,
- verbrijzelde botten,
- inwendig letsel (ernstig),
- in coma geweest.
Zwaar letsel 21.000,- tot 43.000,- euro
U heeft bij zwaar letsel te maken met ernstige verwondingen en bent langere tijd en meerdere keren opgenomen geweest in het ziekenhuis. U bent in levensgevaar geweest en heeft voor de rest van uw leven te maken met een zware handicap, flinke littekens, langdurig genezingsproces en de revalidatie kan jaren in beslag nemen. U kunt niet of nauwelijks uw baan meer oppakken. U herstelt niet. Bijvoorbeeld:
- verlies van smaak,
- lange tijd buiten bewustzijn,
- verlies van reuk,
- geestelijke stoornissen,
- lange tijd in coma,
- karakterverandering.
Zeer zwaar letsel 43.000,- t0t 76.000,- euro
Bij zeer zwaar letsel heeft u voor de rest van uw leven medische controle en begeleiding nodig. U heeft te maken met ernstige ontsieringen van uw lichaam en uitvallende lichaamsfunctie en mogelijk een prothese. U kunt uw oude werkzaamheden niet meer oppakken en mogelijk bent u ook niet meer geschikt voor ander werk. Bijvoorbeeld:
- hoge dwarslaesie,
- blind aan beide ogen,
- niet meer kunnen praten,
- ernstige verbranding,
- verlies van functie arm of been,
- geestelijke stoornissen,
- verlies van functie hand of voet.
Uitzonderlijk zwaar letsel vanaf 76.000,- euro
Bij uitzonderlijk zware letsels is er sprake van blijvend letsel waarbij u mogelijk voor de rest van uw leven op een rolstoel bent aangewezen. U kunt niet meer aan het werkzame leven deelnemen en kan ook niet thuis verpleegd worden. U bent aangewezen op een verpleeghuis of een psychiatrische inrichting. Bijvoorbeeld:
- ernstige misvorming door brandwonden,
- niet kunnen communiceren,
- totale dwarslaesie.
Voorbeelden smartengeld vergoedingen en bedragen
Vaak worden de immateriële schadevergoeding berekeningen niet opnieuw gemaakt. Rechters, letselschade advocaten en schade afhandelaars van verzekeringsmaatschappijen maken ook gebruik de ANWB Smartengeldgids. Eerdere zaken dienen dan als referentie voor uw zaak. Zo dienen eerdere uitkeringen als voorbeeld smartengeld bedragen voor andere zaken. Bekijk voorbeelden van smartengeld bedragen die eerder uitgekeerd zijn.
Letsel: beenletsel en voetletsel
Ongeval: aanrijding met een andere auto
Voorbeeld smartengeldbedrag: € 11.345,-
Vrouw loopt door een aanrijding met een dronken bestuurder van een andere auto twee gebroken benen, twee gebroken heupen en een gebroken kaak op. Drie dagen in coma, twee weken intensive care, twee maanden aan een beademingsapparaat, een jaar op krukken. Vergeetachtig, niet lang kunnen staan of lopen, chronische hoofdpijn en pijn in been. Diverse littekens.
Letsel: hoofdletsel, hersenletsel en zenuwletsel, psychische schade
Ongeval: val van een ladder
Voorbeeld smartengelduitkering: € 22.500,-
Monteur op het werk gevallen van een ladder. Zeer ernstige hersenschudding, hersenoedeem, bloedingen onder hersenvlies. Geestelijke achteruitgang, kan met moeite voorwerpen herkennen, simpele tekeningetjes geven al grote problemen. Gedragsveranderingen en intellectuele achteruitgang.
Letsel: armletsel en handletsel
Ongeval: op fiets aangereden
Voorbeeld smartengeld voor letsel: € 7.500,-
Vrouw is op haar fiets aangereden door een vrachtwagen en wordt meegetrokken. Verbrijzelde elleboog en verwondingen aan de armen door het meetrekken over de weg. Verschillende operaties gehad en in de toekomst zijn er nog meer te verwachten. Geen linkerelleboog meer en nog steeds last van haar gebroken botten in de arm.
Letsel: oogletsel
Ongeval: glas in oog
Voorbeeld smartengeld voor missen oog: € 25.000,-
In dancing glas uit hand geslagen door een wilde danser. Glas kwam in het oog met geperforeerd oog tot gevolg. Verwijdering van het blinde oog bleek noodzakelijk. Zichtbaar litteken in gezicht en veel pijn. Door missen van een oog aanpassing van de opleiding en keuze van beroep noodzakelijk. Moest psychologisch behandeld worden.
Letsel: ontsiering van gelaat en lichaam
Ongeval: brandwonden opgelopen
Voorbeeld smartengeld bedrag: € 1.134,-
Tijdens opname in het ziekenhuis krijgt een patiënt een hete kruik met kokend water tegen de rugpijn. Nadat de patiënt nog meer over rugpijn klaagt, blijkt dat de rug vol zit met brandblaren. De vrouw mocht vanwege haar ziekte geen gebruik maken van pijnstillers. Het gevolg is dat de patiënt twee weken langer in het ziekenhuis heeft moeten blijven.
Letsel: schouderletsel, borstkas letsel en wervelkolomletsel
Ongeval: bedrijfsongeval
Voorbeeld smartengeld toekenning: € 90.759,-
Timmerman loopt op het werk een complexe dwarslaesie op. Volledig afhankelijk van een elektrische rolstoel. Geen kans meer op enig werk, aangaan en onderhouden van relaties bijna niet meer mogelijk, meerdere keren per dag is catheterisatie nodig. Zeer ernstig letsel met grote beperkingen. Hoe ernstig ook, toch is dit nog geen voorbeeld van de allerhoogste smartengeld vergoeding.
Letsel: whiplash
Ongeval: bedrijfsongeval
Voorbeeld smartengeld arbeidsongeval: € 3.000,-
Vanuit stilstaande positie van achteren aangereden door een auto. Hierdoor post-whiplashsyndroom opgelopen. Knieklachten. Lange periode van revalidatie doorlopen. Verlies van zelfwerkzaamheid. Kan maar niet de blijvende gevolgen van de aanrijding van achteren emotioneel accepteren.
Letsel: heupletsel en bekkenletsel, beschadiging inwendige organen
Ongeval: langdurige blootstelling aan asbest
Voorbeeld smartengeld toekenning: € 51.395,-
Timmerman heeft op zijn werk gedurende dertig jaar bloot gestaan aan asbest. Maligne mesothelioom vastgesteld en vier jaar daarna overleden. Uitkering Regeling Tegemoetkoming Asbestslachtoffers gehad. Door de ernstige mate van blootstelling is de werkgever ook aansprakelijk. Ziekbed en de psychische gevolgen van de diagnose zijn ernstig en ingrijpend.
Letsel: belemmerd spraakvermogen, mondletsel
Ongeval: gevallen op tanden
Voorbeeld smartengeld uitbetaald: € 600,-
Een vrouw gestruikeld door een op tien centimeter hoogte losliggend stuk ijzerdraad op een voetpad. Door de val zijn de voortanden van de vrouw gebroken. De vrouw heeft emotionele schade in de vorm van pijn en ongemak. Hiervoor heeft zij smartengeld gekregen.
Letsel: medische fout
Ongeval: onzorgvuldig uitgevoerde operatie
Voorbeeld smartengeld uitbetaald: € 2.500,-
Een man met rugklachten is geopereerd aan zijn rugwervels. Na de operatie bleef de pijn aanhouden. Bij nader onderzoek bleek dat de uitstulpingen die verwijderd hadden moeten worden, niet helemaal waren verwijderd. Er was nog een extra operatie noodzakelijk. De man kreeg voor het ongemak en de pijn een smartengeld vergoeding.
Letsel: mishandeling
Ongeval: oogletsel
Voorbeeld smartengeld na de mishandeling: € 20.000,-
Bij een gevecht is een man op de grond gevallen. Hierbij is hij tegen het hoofd getrapt en is er met een kapot glas in zijn oog gestoken. De verwonding was dusdanig erg dat het hele oog verwijderd moest worden. Elk jaar zal bij de man een nieuwe oog prothese moeten worden aangemeten.
Letsel: medische fout
Ongeval: fout arts
Voorbeeld smartengeld medisch misser: € 4.538,-
Een gynaecoloog had bij een zwangere vrouw niet door dat er sprake was van een zwangerschapsvergiftiging. De zwangere vrouw werd te laat opgenomen, waardoor de baby al was overleden. Als het kind eerder was gehaald, had het nog geleefd. Groot psychisch leed bij de vrouw.
Letsel: armletsel en handletsel
Ongeval: overreden door maaimachine
Voorbeeld smartengeld ongeval: € 35.000,-
Een jongen op een bromfiets komt ongelukkig ten val en wordt overreden door een maaimachine waarbij de messen nog werkten. Dit heeft veel schade aan zijn arm veroorzaakt. Uiteindelijk moest zijn linker onderarm geamputeerd worden. De jongen kreeg een armprothese aangemeten.
Letsel: hoofdletsel, hersenletsel, zenuwletsel, psychische schade
Ongeval: aanrijding op de fiets
Voorbeeld smartengeld ongeval: € 1.000,-
Een veertienjarig meisje is op de fiets, met een vriendin achterop, aangereden door een motor. De fietser had de motor voorrang moeten geven. Het meisje liep een hersenschudding op, kon zich het ongeluk niet meer herinneren en moest enige tijd in het ziekenhuis worden opgenomen.
Meer voorbeelden van smartengeld bedragen
De letselschade bedragen die in het buitenland worden uitgekeerd zijn niet te vergelijken met de bedragen in Nederland. De enorme geldbedragen die soms in Amerika worden betaald zijn in Nederland niet aan de orde. De schadevergoeding voor immateriële schade valt slachtoffers vaak tegen. Bekijk de volgende voorbeelden van smartengeld bedragen en de bijbehorende letsels.
€ 682,- euro.
Een motorbestuurder moest uitwijken voor een overstekende fietser waardoor deze blijvend letsel aan zijn knie opliep. De motorbestuurder had enige tijd revalidatie nodig. Het eigen schuld percentage werd door de rechter bepaald op 50% (hij had er rekening mee moeten houden dat de fietser onverwacht kon oversteken). Hierdoor werd het toegekende smartengeld bedrag gehalveerd tot 341 euro.
€ 10.000,- euro.
Vrouw kwam ten val omdat de hond van een ander tegen haar opsprong. Twee weken in het ziekenhuis gelegen. Eerdere rugklachten zijn verergerd. Reeds bestaande invaliditeit is toegenomen, waardoor de vrouw ernstig belemmerd is in haar functioneren.
€ 9.000,- euro.
Vrouw raakte als passagier betrokken bij een ongeval in het verkeer. Met gebroken enkel tien dagen in het ziekenhuis verbleven, zes weken gips en fysiotherapie. Problemen met traplopen en hurken, kan niet langer dan tien minuten lopen. Moet nog een keer geopereerd worden.
€ 1.500,- euro.
Een zevenendertig jarige man meldde zich bij zijn huisarts met zwellingen en knobbels in zijn hals. Pas twee maanden later toen de man met verergerende klachten zich weer bij zijn huisarts meldde, werd de man pas doorgestuurd naar een specialist in het ziekenhuis die lymfklierkanker diagnosticeerde. Het bedrag van € 1.500,- euro heeft de man gekregen omdat deze twee maanden in onzekerheid heeft verkeerd.
€ 3.000,- euro.
Een man heeft klappen op zijn hoofd gekregen en moest een dag naar het ziekenhuis met een lichte hersenschudding, wond aan de hoofdhuid en een bloeduitstorting op zijn neus. Psychische schade door een posttraumatische stressstoornis waardoor de man zijn werk gedurende twee jaar niet kon oppakken.
€ 18.151,- euro.
Man loopt na een aanrijding nekpijn, hoofdpijn, vermoeidheidsklachten, duizeligheid en problemen met concentreren op. Deze blijvende klachten worden gediagnosticeerd als een post-whiplashsyndroom. Het ongeval heeft grote gevolgen voor de man zijn privéleven. De man raakt depressief en daardoor arbeidsongeschikt. Zijn sociale leven en zijn huwelijk heeft aan kwaliteit verloren.
€ 6.807,- euro.
Een vrouw werd door haar vriend gedwongen allerlei seksuele handelingen te verrichten, waardoor de vrouw een posttraumatisch stresssyndroom opliep. Ze schaamt zich over wat haar allemaal is overkomen. Haar vertrouwen in mannen is weg. Haar psychische integriteit en lichamelijke integriteit is geschaad.
€ 10.000,- euro.
Man die een opleiding voor meubelmaker volgde heeft tijdens zijn opleiding een ongeval gehad met een freesmachine. De man verloor twee vingers. Hierdoor kreeg de man last van fantoompijn en zijn hand is door het missen van de vingers blijvend verzwakt. De man heeft zijn opleiding moeten staken en zal nooit meer meubelmaker kunnen worden. De verminking van zijn hand zorgt voor psychische problemen.
€ 1.500,- euro.
Man is op een onverlicht fietspad ten val gekomen omdat iemand anders een tak op de weg heeft gelegd. Een tand is uit zijn mond geslagen en bij andere tanden zijn stukjes afgebroken. De tand is door de kaakchirurg weer teruggeplaatst en de afgebroken stukjes zijn weer gerepareerd. Een deel van de schade moet de man zelf betalen. Door het niet voeren van fietsverlichting is zijn eigen schuld vastgesteld op 20%.
Voorbeelden van smartengeld bedragen die hoog zijn uitgevallen
Deze voorbeelden van smartengeld bedragen zijn ‘relatief’ hoog uitgevallen. Als u de ernst van het letsel leest dan begrijpt u dat de uitkering voor leed, pijn en verdriet niet hoog zijn.
€ 75.000,- euro.
Vijfendertigjarige man vliegt bij een skeelerwedstrijd uit de bocht en knalt met zijn hoofd en rug tegen een boom en loopt een dwarslaesie op. Langdurig in het ziekenhuis gelegen en langdurig gerevalideerd. Moet de rest van zijn leven gebruik maken van een rolstoel, is incontinent geraakt, seksueel beperkt, spierkrampen en doorzit problemen. Het letsel grijpt op ernstige wijze in op zijn kwaliteit van leven.
€ 97.563,- euro.
Man op motorfiets kreeg geen voorrang van een auto. Zeer ernstig letsel in de vorm van een dwarslaesie, zenuwletsel, incontinentie en verminderen spierfunctie. Twee maanden in het ziekenhuis gelegen en een maand in het revalidatiecentrum. Verschillende operaties. De man kan een arm niet meer gebruiken en is afhankelijk van een rolstoel.
Hoogte van de bedragen valt vaak tegen
Rekent u zich niet rijk met het vooruitzicht van een hoge schadevergoeding voor uw immateriële schade. De bedragen die in Nederland worden uitgekeerd, zijn niet te vergelijken met de bedragen die letselschade advocaten bijvoorbeeld in de Verenigde Staten eisen en ook worden overgemaakt naar slachtoffers.
Over het algemeen vinden slachtoffers de bedragen tegenvallen. Slachtoffers vinden dat het toegekende bedrag hun leed niet compenseert. In Nederland staan de vergoeding bekend als zijnde vrij laag. Gebruik de voorbeelden in de Smartengeldgids als richtlijn of vraag uw letselschade advocaat, letselschade jurist of letselschade expert er naar.
Meer voorbeelden van letsels
Het soort van letsel speelt een belangrijke rol als het gaat om wat u niet meer kunt. Meer smartengeld voorbeelden van aandoeningen en de vergoeding voor de immateriële schade:
Smartengeld bij een whiplash
Smartengeld na een bedrijfsongeval
Smartengeld bij littekens
Smartengeld bij hoofdletsel
Smartengeld bij oogletsel
Smartengeld bij een dwarsleasie
Smartengeld bij een medische fout
Smartengeld na mishandeling
Smartengeld bij hersenletsel
Smartengeld bij amputatie
Meest gestelde vragen over de smartengeld voorbeelden
Als u recht heeft op een vergoeding voor alle psychische schade als gevolg van het ongeval, dan wilt u weten hoe de hoogte van dit bedrag te berekenen. Smartengeld wordt op twee manieren berekend. Of er wordt een gelijksoortige case als die van u, waar al eerder een bedrag voor is bepaald, als referentie gebruikt. Of de rechter weegt een groot aantal factoren die uw levensvreugde heeft doen verminderen.
U ondervindt veel leed van het ongeval. U schaamt zich voor uw littekens, heeft verdriet omdat u niet meer met uw kinderen kunt spelen als voorheen of de kansen op een relatie zijn aanzienlijk geslonken door uw blijvend letsel. Verdriet en pijn zorgt voor aanmerkelijk minder plezier in het leven. Hoeveel schadevergoeding kunt u voor pijn en verdriet claimen? Hoeveel smartengeld kunt u krijgen voor uw gederfde levensvreugd?
Als u een ongeval hebt gehad en daar ook de geestelijke en emotionele gevolgen van moet dragen, heeft u recht op een smartengeld vergoeding. Maar waar hangt de hoogte van deze immateriële schadevergoeding van af? De mate van gederfde levensvreugde door pijn en verdriet is daarbij leidend. In welke mate is uw plezier in het leven minder geworden als gevolg van uw opgelopen letsel dan voor het ongeval.
Bij het bepalen van de hoogte van het bedrag aan smartengeld wordt door letselschade advocaten, rechters en juristen vaak de ANWB Smartengeldgids gebruikt. Een methode waarbij de immateriële schadevergoeding vooraf al redelijk goed kan worden bepaald. Deze gids geeft per letselsoort de verschillende door rechters bepaalde smartengeld bedragen weer. Deze dienen dan als referentie waar u mogelijk recht op heeft.